Selectie projecten
Juli-oktober 2025: Aanwijzingsprogramma Militair Erfgoed - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
In opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed schrijft Natasja Hogen in de zomer aan de registeromschrijvingen, besluitmotivering en kennispagina's voor het aanwijzingsprogramma voor nieuwe rijksmonumenten uit de Koude Oorlog en lacunes uit de tijd van de Belgische Opstand, de Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog.
foto Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Mei-augustus 2025: nieuwe Nota Omgevingskwaliteit Utrecht
Wat is het karakter van Utrecht? En hoe borg je het behoud en de versterking van dat karakter in de nieuwe Nota Omgevingskwaliteit voor de stad? Samen met architect Tako Postma buigt Natasja Hogen zich de komende maanden over deze vragen. Samen adviseren zij over en schrijven zij aan de nieuwe Nota Omgevingskwaliteit Utrecht.
foto's Natasja Hogen
Juni-juli 2025: bouwhistorische verkenningen Breestraat 27, Gierstraat 22 en Gierstraat 26 in Haarlem
Voor Eiland 8 Architecten en Beelen Vastgoed Renovatie werkt Natasja Hogen aan een complex van verschillende gemeentelijke monumenten in het hart van Haarlem. Gebouwd tussen omstreeks 1880 en 1907 waren de opvallende panden aan de Breestraat 27 en Gierstraat 26 als respectievelijk werkplaats met opslagruimtes en winkel in gebruik door de bekende Haarlemse meubelfirma A.M. Randoe.
foto's Natasja Hogen
Mei 2025: Bouwhistorische verkenning Bartholomeusschool in Poeldijk
In opdracht van Q4U Design & Devise is een bouwhistorische verkenning opgesteld voor de voormalige Sint Bartholomeusschool aan de Verburghlaan in Poeldijk, een gemeentelijk monument gebouwd in 1920-1921 in het hart van het Westland.
foto's Natasja Hogen
April en mei 2025: Bouwhistorische verkenningen in Ede
Voor een ontwikkelaar verrichtte Natasja Hogen twee bouwhistorische verkenningen naar gemeentelijke monumenten in Ede: villa 'Berg en Dal'uit 1895-1905 aan de Stationsweg, en een woonwinkelpand uit 1907 aan de Grotestraat.
foto's Natasja Hogen
28 maart 2025: Boekpresentatie 'Een nieuwe omgang met comfort'
Tijdens het Platform Bouwhistorie bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort werd het eerste exemplaar van het boek 'Een nieuwe omgang met comfort. Innovaties in verwarming en ventilatie, 1840-1920' overhandigd aan Gabri van Tussenbroek. Prachtig vormgegeven door Jos Stoopman (StoopmanVos) en uitgegeven door nai010 publishers. Nieuwsgierig? Het boek ligt in de boekwinkels en kan besteld worden online, bijvoorbeeld via nai010 publishers.
foto:s Eva Roëll en nai010
April 2025: Bouwhistorische verkenning Huis Holt, Overveen
Geen mooiere plek om in het voorjaar veldonderzoek te doen dan bij Huis Holt tegen het duin in Overveen. Architect Gerard Holt (1904-1988) ontwierp hier aan de Lonbar Petrilaan in 1956-1957 zijn eigen woonhuis, dat hij bewoonde met zijn gezin tot aan zijn dood, waarna zijn dochter en haar echtgenoot hun intrek namen. Hierdoor is het woonhuis, dat werd gebouwd in de stijl van Het Nieuwe Bouwen en is ingedeeld met een splitlevel, nog grotendeels in oorspronkelijke staat. Minstens zo bijzonder: bij het huis legde tuinarchitect Mien Ruys haar eerste bielzentuin aan, om de steile duinhelling te bedwingen. Natasja Hogen verricht het onderzoek in opdracht van de nieuwe eigenaar, en architect Peter Rutten, pr architectenburo.
foto's: Natasja Hogen
April 2025: Quickscan PHIL Haarlem
Voor de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed werkt Natasja Hogen in april 2025 aan een bouwhistorische quickscan naar het concertgebouw van Haarlem, voorheen bekend als de Philharmonie, op de hoek van het Klokhuisplein en de Lange Begijnestraat. Het gebouw stamt uit 1872-1873 en werd ontworpen door de Haarlemse architect Adrianus van der Steur. In het gebouw bevindt zich sinds 1924 een bijzonder concertorgel van de Franse orgelbouwer Aristide Cavaillé-Coll, gebouwd in 1871 en afkomstig uit het Paleis voor de Volksvlijt in Amsterdam. Tussen 2001 en 2005 werd het gebouw verbouwd en uitgebreid naar ontwerp van architect Frits van Dongen.
foto: Natasja Hogen
Maart 2025: Kwaliteitskader Verduurzaming Helderse Buurt en evaluatie Monumentenwet BES
In maart werd gewerkt aan twee beleidsadviezen: voor MOOI Noord-Holland en de gemeente Hollands Kroon stelde Natasja Hogen een kwaliteitskader op voor de verduurzaming van de Helderse Buurt in Hippolytushoef: een buurt met 98 woonhuizen gebouwd in 1941 voor de opvang van evacués uit het door bombardementen geteisterde Den Helder. In samenwerking met Stichting Cocari II, die als doel heeft de instandhouing van monumentaal en cultureel erfgoed op Bonaire, werden een evaluatie en adviezen opgesteld voor de herziening van de Monumentenwet BES.
foto's: Stichting Cocari II en MOOI Noord-Holland
Maart 2025: 'Een nieuwe omgang met comfort' verschijnt binnenkort!
Half maart 2025 verschijnt de publiekseditie van het in 2022 verdedigde proefschrift over de ontwikkeling van historische klimaatinstallaties in de negentiende eeuw: Een nieuwe omgang met comfort. Innovaties in verwarming en ventilatie, 1840-1920. Het boek wordt uitgegeven door nai010 uitgevers, en is inmiddelshier te bestellen. Op 6 juni 2024 werd daarnaast op het symposium Mens en Materiaal – Erfgoed van de 20e eeuw bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed het boek Bouwmaterialen 1940-1990. Vernieuwing, constructie, toepassing gepresenteerd. Het boek, onder redactie van Kees Somer en Ronald Stenvert en met twintig deskundige auteurs, geeft het resultaat weer van onderzoek naar de vernieuwing en toepassing van moderne bouwmaterialen en constructietechnieken in de Nederlandse architectuur in de jaren 1940-1990. Samen met Tom Haartsen schreef Natasja Hogen het hoofdstuk over technische installaties op het gebied van onder andere verwarming, ventilatie, koeling, watervoorziening, elektra en verlichting. Ook dit boek is uitgegeven door nai010 uitgevers, en hier te bestellen.
beeld: nai010 uitgevers
Januari en februari 2025: bouwhistorisch onderzoek in Amsterdam, Castricum en Harlingen
Drie kleine maar fijne projecten in de winter van 2025. In Castricum verrichtte Natasja Hogen onderzoek naar een herenhuis aan de Dorpsstraat, in 1914 gebouwd voor de administrateur van het psychiatrisch ziekenhuis Duin en Bosch en aangewezen als gemeentelijk monument. In februari volgen een grachtenpand aan de Kloveniersburgwal in Amsterdam, en een stadshuis aan de Voorstraat in Harlingen.
foto's: Natasja Hogen, Stadsarchief Amsterdam en Wikimedia Commons
Januari 2025: bouwhistorisch onderzoek voormalige tramremise Duin en Bosch
Op het terrein van het voormalige psychiatrisch ziekenhuis Duin en Bosch in Castricum, gebouwd tussen 1904 en 1909, werd bij aanvang van de bouw een kolenspoor aangelegd van het station van Castricum naar de ingang van het ziekenhuisterrein om per door paarden getrokken wagens kolen aan te voeren voor het stoken van de eigen elektriciteitscentrale en het ketelhuis. In 1914 werd het spoor verlengd en werd de lijn tevens in gebruik genomen voor een private tramverbinding om personeel, bezoekers en patiënten van station Castricum naar het ziekenuis te vervoeren. Eerst per paardentram, en vanaf 1921 met een tramwagon voorzien van elektromotoren. In 1914 werd hiervoor een eenvoudige houten tramremise gebouwd achter het administratiegebouw, die inmiddels is aangewezen als rijksmonument en een nieuwe plek heeft gekregen elders op het terrein. Ter voorbereiding op de herbestemming van het gebouw verrichtte Natasja Hogen bouwhistorisch onderzoek.
foto's: Natasja Hogen en Noord-Hollands Archief
Januari 2025: bouwhistorisch onderzoek Vredesbrug en Duivenpoort
Na in 2023 in opdracht van de gemeente Heemstede bouwhistorisch onderzoek te hebben uitgevoerd naar het bouwhuis van het Oude Slot in Heemstede, volgen in januari 2025 onderzoeken naar de Vredesbrug leidend naar het sloteiland en de Duivenpoort.
foto's: Natasja Hogen
November 2024-januari 2025: bouwhistorisch onderzoek installaties Stadsschouwburg Nijmegen
Historische installaties staan steeds meer in de belangstelling. Kennis over en inzicht in de werking van historische installaties kan een belangrijke bijdrage leveren aan de verduurzaming van historische gebouwen, met behoud van monumentale waarden. Ditmaal doet Natasja Hogen onderzoek naar de klimaat- en elektrische installaties in de Stadsschouwburg van Nijmegen, ontworpen door architect Bernard Bijvoet en opgeleverd in 1961, om deze bijzondere, grotendeels bewaard gebleven installaties te documenteren en aanbevelingen te doen hoe hiermee om te gaan binnen de verduurzaming van de schouwburg.
foto's: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Natasja Hogen
Vanaf september 2024: nieuwe voorzitter Centrale Erfgoedcommissie
Per 1 september is Natasja benoemd tot voorzitter van de Centrale Erfgoedcommissie van MOOI Noord-Holland, en daarmee tevens voorzitter van het Erfgoedteam van het Steunpunt Cultureel Erfgoed Noord-Holland. Als gevolg hiervan verlaat zij na 5 jaar met heel veel plezier te hebben gewerkt in de Noordkop de gemeentelijke adviescommissies van Den Helder, Schagen en Hollands Kroon. Ook elders vindt een wisseling van de wacht plaats: na zes jaar worden de commissies van Zaanstad, Wormerland en Oostzaan verruild voor de Commissie Erfgoed & Ruimtelijke Kwaliteit van de gemeente Velsen.
September-december 2024: interim adviseur Architectuurhistorie RCE
Na eerdere interim aanstellingen bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed als adviseur architectuurhistorie voor de provincies Groningen, Drenthe, het oosten van Gelderland en het zuidoosten van Brabant neemt Natasja Hogen in het najaar tijdelijk waar als adviseur architectuurhistorie voor de provincie Utrecht.
November-december 2024: bouwhistorisch onderzoek woonhuis Hogeweg 68, Zandvoort
De Hogeweg in Zandvoort kenmerkte zich rond 1900 vooral door de bijzondere badplaatsarchitectuur waar Zandvoort bekend om stond . Veel daarvan is inmiddels verdwenen of aangepast, maar Hogeweg 68 getuigt nog van de rijkdom van die periode, ook al zijn de kenmerkende veranda's tegen de voorgevel inmiddels verdwenen . Eind 2024 doet Natasja Hogen in opdracht van Architectenbureau Ruben Wennekers onderzoek naar dit gemeentelijk monument.
foto: Noord-Hollands Archief
September-november 2024: bouwhistorisch onderzoek complex Slot Haamstede
In opdracht van Stichting Behoud Slot Haamstede en Rothuizen Erfgoed verricht Natasja Hogen in het najaar van 2024 bouwhistorisch onderzoek naar verschillende onderdelen binnen het kasteelcomplex van Slot Haamstede: de beheerderswoning in het in oorsprong dertiende-eeuwse kasteel, het in de negentiende en begin-twintigste eeuw ingrijpend verbouwde koetshuis, en het terrein met onder andere een schuilbunker uit de Tweede Wereldoorlog, samen met zo'n 45 andere bunkers in het slotbos onderdeel van de Atlantikwall.
foto's: Natasja Hogen
Nazomer 2024: bouwhistorisch onderzoek in Amsterdam en het dorp Spaarnwoude
In de nazomer verrichtte Natasja Hogen onderzoek naar twee negentiende-eeuwse panden: een herenhuis aan de Ruysdaelkade in Amsterdam, en een langgevelboerderij aan de Kerkweg in het oude dorp Spaarnwoude. Beide panden hebben als overeenkomst dat ze zich nog voor een belangrijk deel in de oorspronkelijke staat bevonden, zowel wat betreft de inwendige structuur (met negentiende-eeuwse grupstal in de boerderij!) als wat betreft afwerkingsmaterialen, zoals rijk geornamenteerde stucplafonds, fraaie schouwen en verschillende hout- en marmerimitaties.
foto's: Natasja Hogen
Juni 2024: bouwhistorisch onderzoek in Aartswoud en Abbekerk
Agrarisch erfgoed in de maand juni: Natasja Hogen verrichtte bouwhistorisch onderzoek naar een stolpboerderij met staartstuk uit 1885 aan de voormalige Westfriese Zeedijk in Aartswoud, en een stalgebouwtje bij een rijksmonumentale stolp uit het begin van de negentiende eeuw aan de Dorpsstraat in Abbekerk.
Boven de Dorpsstraat in Abbekerk, onder de stolp aan de Westfriesedijk (foto's: Natasja Hogen)
Mei 2024: bouwhistorisch onderzoek in Heemskerk
In opdracht van de gemeente Heemskerk, ter voorbereiding op een toekomstige herbestemming, verrichtte Natasja Hogen bouwhistorisch onderzoek naar de Mariakerk met pastorie en vrijstaande klokkentoren aan de Spoellaan in Heemskerk. Het kerkelijke complex is aangewezen als gemeentelijk monument en werd in 1964 gebouwd naar ontwerp van de uit Oss afkomstige architect Jos Bijnen. De gebouwen zijn niet alleen bijzonder vanwege de bouwstijl, in de architectuur van de Bossche School, maar tevens vanwege verschillende kunsttoepassingen, waaronder het mogelijk grootste bewaard gebleven glas-in-loodwerk uit de Wederopbouwperiode in Nederland, verbeeldend het Hemelse Jeruzalem, vervaardigd door kunstenaar Jon Marten.
De Mariakerk met pastorie en klokkentoren (foto's: Natasja Hogen)
Mei 2024: bouwhistorisch onderzoek in Breda
Het woonwinkelpand aan de Boschstraat 82a-84a werd gebouwd in opdracht van Joep Adank, die op deze plek in de voorganger van het huidige pand reeds een drogisterij uitbaatte genaamd De Blauwe Winkel, en zelf boven de drogisterij woonachtig was. Drogisterij De Blauwe Winkel werd waarschijnlijk rond 1915 opgericht, en dankte de naam aan de vader van Joep Adank, die het interieur van de zaak ooit blauw liet schilderen. Het ontwerp voor de nieuwbouw, in een functionalistische stijl, werd in 1965 gemaakt door het uit Breda afkomstige Buro voor Architektuur en Stedebouw H.A.M. van der Velden. Natasja Hogen verrichtte een quickscan naar de cultuurhistorische waarde van het pand. Het woonwinkelpand heeft geen formele status, maar is bijzonder zorgvuldig ontworpen: zowel de opbouw van de gevel, de detaillering als de materialisering maken de voorgevel tot een zeer geslaagd voorbeeld van functionalistische architectuur uit de Wederopbouwperiode.
Boschstraat 82a-84a in Breda (foto's: Natasja Hogen)
April-mei 2024: bouwhistorisch onderzoek naar het gebouw van de Raad voor de Rechtspraak
Voor het Rijksvastgoedbedrijf werkt Natasja Hogen in april en mei aan een cultuurhistorische verkenning van het rijksmonument Kneuterdijk 1 in Den Haag. Tussen 1920 en 1924 gebouwd naar ontwerp van architecten J. en M.A. van Nieukerken als kantoorgebouw voor de Nederlandsche Handelsmaatschappij, vormt het gebouw op dit moment het onderkomen van de Raad voor de Rechtspraak.
De gevels van Kneuterdijk 1 aan de Kneuterdijk en de Lange Vijverberg (foto: Haags Gemeentearchief)
Februari t/m april 2024: interim adviseur Architectuurhistorie RCE
Na Groningen, Drenthe en Gelderland volgt Brabant! Vanaf 1 februari tot 1 mei vervult Natasja Hogen tijdelijk de rol van adviseur architectuurhistorie in het zuidoosten van Brabant in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Stinzenbeplanting rond de kerk in Volkel, en Oud-Herlaer in Sint Michielsgestel (foto: Natasja Hogen)
Winter 2023-2024: bouwhistorisch onderzoek naar het Koninklijk Staldepartement
In opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf verrichtte Natasja Hogen eind 2023-begin 2024 een cultuurhistorische opname van het Koninklijk Staldepartement aan de Hogewal 17 in Den Haag. Het rijksmonumentale complex met kantoren, garages, koetshuizen, stallen en manage werd gebouwd tussen 1876 en 1879 onder leiding van architect H.P. Vogel.
Het Koninklijk Staldepartement (foto's: Haags Gemeentearchief)
Maart 2024: redengevende omschrijvingen voor de gemeente Beverwijk
Voor de gemeente Beverwijk wordt in maart gewerkt aan verschillende omschrijvingen met het oog op het voorbeschermen dan wel aanwijzen van enkele nieuwe gemeentelijke monumenten.
Van links naar rechts de bollenschuur en boerderij aan de Zeestraat, en glas-in-lood aan de Breestraat (foto: Natasja Hogen)
Januari-februari 2024: verschillende bouwhistorische onderzoeken
Drie heel verschillende gebouwen passeerden in de eerste twee maanden van 2024 de revue. Voor 9graden architectuur en Stichting Lievegoed werd een QuickScan opgesteld voor de Rudolf Steinerkliniek in Den Haag, een kliniek voor antroposofische ziekenzorg gebouwd tussen 1924 en 1928 naar ontwerp van architect J.W.E. Buijs. Een tweede QuickScan volgde in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, voor het gebouw van De Groote Sociëteit aan het Vrijthof in Maastricht, gebouwd omstreeks 1750-1760. Daarnaast voerde Natasja Hogen een bouwhistorische verkenning uit voor de genieloods bij Fort bij Velsen, gebouwd rond 1895 en onderdeel van de Stelling van Amsterdam.
Linksboven de Rudolf Steinerkliniek, met ernaast het sociëteitsgebouw aan het Vrijthof. Onder de genieloods van Fort bij Velsen (foto's: Haags Gemeentearchief (linksboven) en Natasja Hogen)
November-december 2023: documentatie vondsten naast het Binnenhof
Bij werkzaamheden voor de renovatie van het Binnenhof werden recent op de Hofplaats in Den Haag de fundamenten aangetroffen van de voormalige Hofsingelcentrale, een centraalstation voor elektrische verlichting gebouwd door de Nederlandsche Maatschappij voor Electriciteit en Metallurgie in 1889. Bijzonder aan dit centraalstation is dat het de eerste particuliere electriciteitscentrale was van Den Haag, en tevens een vroeg voorbeeld van de 'elektricifiering' van Nederland. Door het Rijksvastgoedbedrijf is aan Natasja Hogen gevraagd om de overblijfselen van het gebouw te documenteren en in een historische context te plaatsen.
De omgeving rond de Hofsingelcentrale omstreeks 1892 (kaart: Haags Gemeentearchief)
Najaar 2023: onderzoek naar de historische installaties in het Vredespaleis
In opdracht van de Carnegie Stichting Vredespaleis werkt Natasja Hogen in het najaar van 2023 aan een groot onderzoek naar de historische installaties in het Vredespaleis. Het Vredespaleis vormt de zetel van het Permanent Hof van Arbitrage, het Internationaal Gerechtshof van de Verenigde Naties, de Haagsche Academie voor Internationaal Recht en de Bibliotheek van het Vredespaleis en de Carnegie Stichting. Het gebouw werd tussen 1907 en 1913 gebouwd naar ontwerp van Louis Marie Cordonnier en Johan van der Steur. Niet alleen het gebouw is imposant. Het oorspronkelijke klimaatsysteem was dat eveneens, en is zelfs nog deels in gebruik. Door inzichtelijk te maken hoe het oorspronkelijke klimaatsysteem was ontworpen en functioneerde, en in beeld te brengen welke onderdelen nog aanwezig zijn, levert dit bouwhistorisch onderzoek een belangrijke bijdrage aan de verduuzaming van het Vredespaleis.
Het Vredespaleis vanaf het Carnegieplein (foto: Natasja Hogen)
Najaar 2023: bouwhistorisch onderzoek in Heemstede
In het najaar van 2023 werkt Natasja Hogen in opdracht van de gemeente Heemstede en KPG Architecten aan twee bouwhistorische onderzoeken: naar het in de kern mogelijk zestiende-eeuwse bouwhuis bij Slot Heemstede, en het voormalige laat achttiende-eeuwse koetshuis en stalgebouw op landgoed Groenendaal, rond 1875 samengevoegd tot het huidige gebouw door de toevoeging van een tussenlid.
Groenendaal (boven) en het Oude Slot (foto's: Historische Vereniging Heemstede)
7 oktober 2023: tv-opnames op het Binnenhof
Om zaterdag 7 oktober maakte Natasja Hogen haar opwachting in het tv-programma 'Ondertussen aan de Hofvijver' op NPO2, om hier te vertellen over de historische klimaatinstallaties in het voormalige Ministerie van Koloniën op het Binnenhof. De uitzendig is hier terug te zien.
Oktober 2023: bouwhistorisch onderzoek in Den Haag
Voor het Rijksvastgoedbedrijf verrichtte Natasja Hogen cultuurhistorisch onderzoek naar het rijksmonument aan Prinsessegracht 22 in Den Haag, gebouwd in 1731 en met een verdieping uitgebreid in 1906. Het gebouw is nu in gebruik als hoofdkantoor van het Hoge Comissiariaat voor Nationale Minderheden van de Verenigde Naties.
De voorgevel van Prinsessegracht 22 aan het beving van de twintigste eeuw (foto: Haags Gemeentearchief)
Juli 2023: bouwhistorisch onderzoek in Haarlem
Eind juli 2023 werkt Natasja Hogen in opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf aan cultuurhistorisch onderzoek naar de Klokhuistoren aan het Klokhuisplein in Haarlem, onderdeel van rechtbankcomplex De Appelaar.
De rijksmonumentale toren werd in 1918 in opdracht van de firma Joh. Enschede & Zonen gebouwd naar ontwerp van architect D.E.L. van den Arend, geinispireerd op de vijftiende-eeuwse Klokhuistoren die tot aan 1804 op deze plek stond.
De Klokhuistoren (foto: Natasja Hogen)
Juli 2023: bouwhistorisch onderzoek in Haarlem
In juli 2023 verricht Natasja Hogen in opdracht van AG Architecten en Levensverzekering Maatschappij 'De Onderlinge van 1719', de oudste verzekeringsmaatschappij van Nederland, bouwhistorisch onderzoek naar het rijksmonumentale woonhuis aan de Korte Begijnestraat 16 in Haarlem, gebouwd in de eerste helft van de zeventiende eeuw.
De voorgevel aan de Korte Begijnestraat (foto: Natasja Hogen)
Juni 2023
Voor het Rijksvastgoedbedrijf verrichtte Natasja Hogen in juni 2023 een cultuurhistorische verkenning naar het rijksmonument Oranjestraat 10 in Den Haag, het onderkomen van het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie.
Het ensemble aan de Oranjestraat 6-10 (foto: Natasja Hogen)
Juni-oktober 2023
Na Groningen volgen Drenthe en Gelderland! Na van december 2022 tot en met april 2023 in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed als interim adviseur architectuurhistorie een bijdrage te hebben mogen leveren aan het advieswerk in de provincie Groningen, vervult Natasja in de periode juni-juli tijdelijk deze positie voor de provincie Drenthe, en vanaf juli tot en met oktober vervangt zij de adviseur architectuurhistorie voor Gelderland, regio Arnhem en de Achterhoek.
Koloniën van Weldadigheid, Veenhuizen (bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)
Mei 2023
Voor Eiland 8 Architecten en Creative Real Estate verrichtte Natasja Hogen bouwhistorisch onderzoek naar de villa uit 1904 van herenboer Jacob de Bruijn, aan de Akerboomseweg 17 in Zwammerdam, een gemeentelijk monument. Ondanks de slechte technische staat van de villa bleek de structuur van de villa nog grotendeels gaaf aanwezig, met verschillende interieurelementen als glas-in-loo d, marmeren vloeren, en binnendeuren met betimmeringen. Zelfs het bellentableau hangt nog op zolder, om de dienstboden te kunnen aanroepen.
Voorgevel aan de Akerenboomseweg (foto: Natasja Hogen)
April - mei 2023
In samenwerking met Rothuizen Erfgoed wordt in het voorjaar gewerkt aan bouwhistorisch onderzoek naar het voormalige administratiegebouw van het psychiatrische ziekenhuis 'Vrederust' in Halsteren, een rijksmonument gelegen naast het paviljoen 'De Schorre'waar in het voorjaar van 2022 reeds onderzoek naar is verricht. Het administratiegebouw werd door architect B.T. Boeyinga in 1930 ontworpen in de stijl van de Amsterdamse School, plannen voor een herbestemming worden op dit moment voorbereid.
Het administratiegebouw van Vrederust kort na oplevering (bron: oude ansicht, zonder jaartal)
December 2022 - april 2023
Als interim adviseur architectuurhistorie versterkt Natasja Hogen van december 2022 tot en met april 2023 het team Noord-Oost van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, met als werkgebied de provincie Groningen.
De Fraylemaborg in Slochteren (bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)
November 2022
Voor KPG Architecten maakt Natasja Hogen een bouwhistorische verkenning van de voormalige kleuterschool 'Kleuterlust' aan de Van Egmondstraat in Haarlem. De kleuterschool, gebouwd in opdracht van de Vereeniging tot Stichting en Instandhouding van Scholen met den Bijbel, werd ontworpen door architect F.C.J. Dingemans, de latere stadsarchitect van Maastricht. Het schooltje maakte deel uit van een groter kerkelijk complex aan de Van Egmondstraat, waartoe ook de Immanuelkerk, een wijkgebouw, een pastorie en een kosterwoning behoorden.
De kleuterschool in 1959 (bron: Noord-Hollands Archief)
November 2022
Voor Noorderduyn B.V. verricht Natasja Hogen cultuurhistorisch onderzoek naar de Atlantikwall bij Julianadorp, ter voorbereiding op de bouw van 120 recreatiewoningen aan de Van Foreestweg bij Julianadorp aan Zee.
Projectie van het verloop van de tankgracht en posities van afweergeschut en bunkers op en rond het plangebied, op een luchtfoto uit 1945 (bron: Geoportal Wageningen University & Research/RAF, bewerking door Natasja Hogen)
Oktober 2022
Voor een particuliere opdrachtgever voerde Natasja Hogen een bouwhistorische verkenning uit naar het rijksmonumentale woonhuis aan het Rapenburg 47 in Leiden. Hoewel door twee felle branden in 1988 achter de voorgevel van het pand, met uitzondering van de hoofdstructuur met een voor- en achterhuis, weinig monumentale onderdelen onderdelen bewaard zijn gebleven, bleek die voorgevel aanzienlijk ouder dan in de redengevende omschrijving werd gesteld.
Rapenburg 47 in 1907, toen met rond 1900 aangebrachte lijstgevel (bron: Erfgoed Leiden)
8 Oktober 2022
Zaterdag 8 oktober was De Koepel in Haarlem, de zojuist getransformeerde voormalige koepelgevangenis, het decor van Archikidz Haarlem, een architectuurworkshop voor kinderen in de leeftijd van 8 t/m 12 jaar, waarin zij onder begeleiding van 'echte' architecten bouwden aan maquettes van hun eigen droomhuis. Thema dit jaar was 'Bouwen op het water'. Natasja Hogen was zeer vereerd om samen naast de onvolprezen de kinderjury, samen met architecten Maarten Castelijns (Rijnboutt) en Jeroen Apers (SchoonSchip) deel uit te mogen maken van de vakjury.
Een van de winnaars licht haar ontwerp toe (foto: Huub van Bruggen)
Augustus-oktober 2022
In opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf en OSINGA bouwhistorie verricht Natasja Hogen onderzoek naar de oorspronkelijke installaties in het Algemeen Rijksarchief gelegen aan Bleijenburg 7 in Den Haag. Het archief werd gebouwd naar ontwerp van rijksbouwmeester Jacobus van Lokhorst tussen 1895 en 1903. Het depotgebouw, geplaatst achter een voornaam dienstgebouw, was uniek in Europa, en beschikte over onder meer een zeer innovatief hydraulisch systeem met luiken en blinden om het archiefmateriaal te beschermen tegen brand en inbraak, ontworpen door werktuigbouwkundig ingenieur W. Schlusen.
Het depot in 1984, met de oorspronkelijke archiefkasten en roostervloeren (bron: Haags Gemeentearchief)
Augustus 2022
In opdracht van AG Architecten verrichtte Natasja Hogen verkennend literatuuronderzoek naar het provinciaal monument Fort bij Marken-Binnen, onderdeel van de Stelling van Amsterdam, en daarmee tevens UNESCO werelderfgoed. Het fort had tot doel de accessen in het inundatiegebied tussen de Markervaart, de Westwouderpolder en de Stierop te verdedigen. Het verdedigbare aardwerk kwam gereed in 1896, de bomvrije gebouwen werden opgeleverd in 1905.
Plattegrond van Ford bij Marken-Binnen uit 1904(bron: Nationaal Archief)
Juli 2022
Voor een particuliere opdrachtgever verrichtte Natasja Hogen bouwhistorisch onderzoek naar de voor burgemeester Eliza van der Gijp Barendregt in 1888 gebouwde burgemeesterswoning aan de Dorpsstraat in Barendrecht. Van der Gijp Barendregt was van 1888-1895 burgemeester van het dorp, waarna het woonhuis in gebruik werd genomen als woonhuis en praktijk van de plaatselijke arts. Veel mooie details herinneren aan het oorspronkelijke gebruik, zoals de rijk geornamenteerde werkkamer van de burgemeester, de kluis verstopt in de en-suitewand, en het verbouwde schuifraam dat dienst deed als uitgifteloket voor medicijnen aan de zijgevel. Het prachtige huis is nog grotendeels in de oorspronkelijke staat.
(foto Natasja Hogen)
18 juni 2022
In het NPO Radio 1-programma Dr. Kelder & Co maakte Natasja Hogen haar opwachting om te vertellen over haar onderzoek naar het binnenklimaat in gebouwen in de negentiende eeuw in het item 'De jonge doctor'. Het interview door Jort Kelder is hier terug te zien.
(foto NPO Radio 1)
Juni 2022
In opdracht van de Stichting Hofje van Heijthuijsen verricht Natasja Hogen onderzoek naar het in 1651 gebouwde Hofje van Heijthuijsen aan de Kleine Houtweg 135 in Haarlem. Het hofje werd gesticht door de rijke lakenhandelaar Wilhelm van Heythuyzen, en had oorspronkelijk een L-vormige opzet aan een groene halfopen binnentuin, met zes huisjes voor gereformeerde, arme echtparen en een regentenkamer. In 1755-1756 werd het hofje met vijf woningen uitgebreid. Het onderzoek vindt plaats ter voorbereiding op de verduurzaming van enkele woningen.
De hofzijde van het Hofje van Heijthuijsen (foto Natasja Hogen)
Mei 2022
Op 18 mei 2022 verdedigde Natasja Hogen in de aula van de Universiteit van Amsterdam haar proefschrift Een nieuwe omgang met comfort. De invloed van innovaties in verwarming en ventilatie op het ontwerp van gebouwen, 1840-1920 (promotors: prof. dr. Gabri van Tussenbroek en prof. dr. Lex Bosman). Meer informatie over haar onderzoek vindt u hier en hier.
April-mei 2022
In opdracht van Nikkessen Projecten en Hoorn Vastgoed verrichtte Natasja Hogen bouwhistorisch onderzoek naar paviljoen 'De Schorre', een rijksmonument en voormalig observatiepaviljoen voor psychiatrische patienten op het terrein van psychiatrisch ziekenhuis 'Vrederust' in Halsteren. Het complex werd tussen 1908 en 1912 gebouwd naar ontwerp van de uit Ermelo afkomstige architect Evert Knevel, en uitgebreid in de jaren dertig door architect B.T. Boeyinga, een van de architecten van de Amsterdamse School. Paviljoen 1, zoals 'De Schorre' oorspronkelijk werd genoemd, werd door Knevel in 1908-1909 in een overgangsarchitectuur ontworpen, en in 1933 door Boeyinga voorzien van een uitbreiding in zakelijk-expressionistische stijl.
Paviljoen 'De Schorre, met het bouwdeel naar ontwerp van Knevel uit 1908-1909, en de uitbreiding door Boeyinga uit 1933 aan de oostzijde van het gebouw (foto's Natasja Hogen)
Maart 2022
In opdracht van Eiland 8 Architecten werkte Natasja Hogen aan een bouwhistorisch onderzoek naar villa ‘De Cranenburgh’ aan de Wagenweg 63 in Haarlem. Het ontwerp voor de villa, een gemeentelijk monument gebouwd tussen 1928-1929, werd geleverd door het Haagse architectenbureau van H. Thunnissen en J.H. Hendricks, in samenwerking met de uit Heemstede afkomstige architect J.Ph. Peper. Bijzonder is niet alleen de traditioneel-functionalistische vormgeving, met een op een vlindervorm gebaseerd tweelaags hoofdvolume, uitgevoerd in baksteen met sierlijsten in metselwerk en pannen, met aansluitende terrassen en een betonnen pergola, en een eenlaagse achterbouw. Ook de indeling en interieurafwerkingen van de villa zijn nog voor een grotendeels intact, met onder andere houten betimmeringen geleverd door de Haagse meubelfabriek van H. Pander & Zonen en veelkleurige tegelafwerkingen.
Villa 'De Cranenburgh'aan de Wagenweg (foto's Natasja Hogen)
Februari 2022
Voor de nieuwe eigenaren van de voormalige portierswoning van buitenplaats Duinlust aan de Duinlustweg 10 te Overveen, verrichtte Natasja Hogen in opdracht van e.d.b.a. architecten bouwhistorisch onderzoek. Het woonhuis, een rijksmonument uit 1882 naar ontwerp van architect Constantijn Muysken in de stijl van de neorenaissance, werd gebouwd in opdracht van de familie Van der Vliet-Borski. Anders dan de naam doet vermoeden werd de portierswoning niet bewoond door een portier maar door de tuinbazen die achtereenvolgens het landgoed en de tuinen onderhielden. Het woonhuis heeft hoge cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde, als woonhuis in de stijl van de neorenaissance, waarbij de portierswoning als opmaat naar de rijke architectuur van het hoofdhuis op de buitenplaats Duinlust is ontworpen. Daarmee heeft het woonhuis eveneens belangrijke ensemblewaarde: de portierswoning markeert samen met de toegangspartij de oprijlaan naar het hoofdhuis, en toont zich daarmee als het gezicht van de buitenplaats naar de openbare ruimte. Het exterieur van de portierswoning is nog grotendeels gaaf, en zorgvuldig gematerialiseerd en gedetailleerd, hoewel bij verbouwingen in de jaren zestig de vensters ingrijpend zijn gewijzigd. Helaas is toen ook het interieur grondig onder handen genomen, waardoor van het oorspronkelijke interieur nog maar een beperkt aantal elementen aanwezig zijn.
De portierswoning van Duinlust in 1907 (bron: Noord-Hollands Archief)
Januari 2022
In opdracht van architectenbureau SK33 verrichtte Natasja Hogen bouwhistorisch onderzoek naar een woonhuis uit 1946 aan de Bloemendaalseweg 32a in Gouda. Dit gemeentelijk monument is een bijzonder voorbeeld van een woning in de stijl van het traditionalisme uit de wederopbouwperiode, in een voor Gouda waardevol gebied met een agrarisch karakter, waarbij de oorspronkelijke ontginningsstructuur van het landschap nog duidelijk herkenbaar is rond het perceel. Het woonhuis, naar ontwerp van het lokale architectenbureau L. van de(r) Linde, is grotendeels gaaf bewaard gebleven, en bevat nog enkele oorspronkelijke interieurafwerkingen.
De voorgevel van het woonhuis en de schuur vanaf de Bloemendaalseweg (foto Natasja Hogen)
Januari 2022
Voor een particuliere eigenaar deed Natasja Hogen verkennend cultuurhistorisch onderzoek naar een achttiende-eeuws rijksmonument aan het Spaarne in Haarlem.
Het Spaarne in 1899 (bron: Noord-Hollands Archief)
December 2021
Natasja Hogen stelde op verzoek van de Evangelische Broedergemeente Haaglanden een redengevende omschrijving op van het wijklokaal en de kapel 'Uw Koninkrijk Kome' aan de Koningin Emmakade in Den Haag. Oorspronkelijk gebouwd naar ontwerp van architect L.G. Richter in 1890 in eclectische stijl, werden het wijklokaal en de kapel in respectievelijk 1928 en 1947 ingrijpend verbouwd. De oorspronkelijke functies zijn echter nog duidelijk afleesbaar, en daarmee vormt het gebouw een bijzondere herinnering aan de sociale rol die kerken eind negentiende eeuw vervulden in de buurten.
Het wijklokaal en de kapel in een krantenbericht n.a.v. de opening in 1890 (bron: Haags Gemeentearchief)
December 2021
In opdracht van de gemeente Schagen heeft Natasja Hogen bouwhistorisch onderzoek verricht naar een gemeentelijk monument aan de Grote Sloot in Schagerbrug, gebouwd naar ontwerp van de plaatselijke meestertimmerman Gijsbertus Plevier in 1914. Bijzonder is niet alleen de rijk vormgegeven voorgevel, met elementen uit de neorenaissance, chaletstijl en de art nouveau, maar ook de oorspronkelijke indeling, met wagenhuis, paardenstal en werkplaats inpandig op de begane grond, functies die nog goed in zijgevel afleesbaar zijn.
Het woonhuis aan de Grote Sloot in Schagerbrug (foto Natasja Hogen)
November 2021
In de Kamerbode (9-2021), het interne nieuwsblad van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, is een interview verschenen met Natasja Hogen en Jacqueline de Graauw (Bureau Bouwtijd) over het bouwhistorisch onderzoek dat zij eerder dit jaar in opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf verrichten naar gebouw K, het voormalige Departement van Koloniën, ter voorbereiding op de renovatie van het Binnenhof. Het volledige interview is hier te lezen.
November 2021
In november verrichtte Natasja Hogen bouwhistorisch onderzoek naar twee bijzondere panden in respectievelijk Gouda en Amsterdam. Aan de Lange Tiendeweg 18-20 verrees in 1906 in opdracht van de 'winkelier in verlichtingsartikelen' Nathan Polak een dubbel woon-/winkelpand in de stijl van de Jugendstil. Het ontwerp was van de hand van de Goudse architect H.J. Nederhorst. Bijzonder is het tegeltableau boven de winkelpui op nummer 18, waarop een vrouw wordt verbeeld, met in haar handen twee koolspitsen. De elektroden zijn verbonden met twee gloeilampen in de handen van een kind. Het onderzoek naar de Lange Tiendeweg 18-20, een gemeentelijk monument, werd verricht in opdracht van SK33. Bureau Weesperzijde gaf opdracht tot het verrichten van bouwhistorisch deelonderzoek naar inwendige verbouwingen van het rijksmonumentale pand aan de Spuistraat 303 in Amsterdam, gebouwd in 1693. Samen met vijf andere rijksmonumenten maakt het pand onderdeel uit van het complex waarin boekhandel Atheneum aan het Spui is gevestigd.
Links Spuistraat 303 in Amsterdam, rechts Lange Tiendeweg 18-20 te Gouda (foto's Natasja Hogen)
September 2021
Natasja Hogen is per 1 september 2021 benoemd tot adviseur van de Raad voor Cultuur, en lid van de commissie Professionele Organisaties voor Monumentenbehoud. Meer informatie over de Raad voor Cultuur en de werkwijze van de commissie is hier te vinden.
Juni 2021
In samenwerking met bouwhistorica Jacqueline de Graauw van Bureau Bouwtijd wordt in opdracht van Stadsherstel Amsterdam in juni 2021 onderzoek verricht naar de historische achtergronden rondom de pastorie St. Petrus' Banden aan de Hartveldseweg 24 in Diemen. Dit rijksmonument, in 1882 ontworpen door architect A.C. Bleijs, is eind 2020 door Stadsherstel Amsterdam aangekocht en wordt binnenkort gerestaureerd.
De pastorie Sint Petrus' Banden vanaf de Hartveldseweg in Diemen, jaartal onbekend
(bron: beeldbank Historische Kring Diemen)
Februari - juni 2021
In samenwerking met bouwhistorica Jacqueline de Graauw van Bureau Bouwtijd wordt in opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf gewerkt aan een uitgebreid cultuurhistorisch onderzoek naar het voormalige Ministerie van Koloniën aan het Plein te Den Haag, gebouwd in 1859. Het rijksmonumentale gebouw, dat nu onderdeel uitmaakt van het Tweede Kamer-complex, kent een bijzondere geschiedenis, niet in het minst vanwege het vooruitstrevende ontwerp van het gebouw. De architect, Willem Nicolaas Rose, experimenteerde niet alleen met een nieuwe bouwstijl, maar ook met moderne materialen en installaties. Natasja Hogen is verantwoordelijk voor het onderzoek naar de werking van de oorspronkelijke klimaatinstallaties, een van de vroegste gebouwen in Nederland waar een systeem voor heteluchtverwarming werd toegepast. Inzichtelijk is gemaakt hoe het oorspronkelijke klimaatsysteem functioneerde, wat hiervan is overgebleven, en wat de historische waarde is van de restanten van het systeem. Binnenkort wordt het gebouw gerenoveerd, naar ontwerp van Wessel de Jonge Architecten. Zie ook een interview met Natasja en Jacqueline in de Kamerbodevan september 2021.
Het voormalige Ministerie van Koloniën in 1905 (bron: Wikimedia Commons)
Maart 2021
Voor een particuliere opdrachtgever is in maart 2021 onderzoek verricht naar een bijzonder achttiende-eeuws werkmanshuis aan de rand van de Waterleidingduinen in Vogelenzang. Dit ter voorbereiding op de restauratie en uitbreiding van het rijksmonument, waarvoor Elsie de Bruyn van architectenbureau e.d.b.a. een ontwerp maakt.
Het werkmanshuis te Vogelenzang in de huidige staat (foto Natasja Hogen)